Biz-Us
Yönetmen: Jordan Peele.
Oyuncular: Lupita Nyongo, Winston Duke, Elisabeth Moss, Tim Heidecker.
Bir çok korku filmi sadece korkutmak için kurgulanmadı. George Romero “Yaşayan Ölüler Gecesi” ile (1968) Zombi türünü canlandırdığında Amerika’nın sınıf farklılığını, muhafazakarlığını metaforik göndermelerle korku türüne uyarlamıştı.
Korku türünde politik göndermelerin yeni temsilcisi olarak Jordan Peele öne çıkıyor.
Genç yönetmen “Get Out-Kapan” ile ırkçılığı, satirik bir korku filmine dönüştürmüş, bir çok ödülün yanı sıra, 5 dalda da Oscar adaylığı almıştı. Yeni ürünü “Us-Biz” başka bir evrene geçerek, bilinç dışı dünyamıza giriyor, içimizdeki vahşi ile tanıştırıyor bizleri. Dört kişilik üst orta sınıf zenci ailenin kapısında aniden beliren suretleri (doppelganger dediğimiz çift kişilikler) hayatlarını alt üst eder. Kendilerini korumak zorunda kalan aile bireyleri, eli kanlı katillere dönüşürler.
Peele atmosfer kurmada olağanüstü yetenekli olduğunu daha en baştan gösteriyor. Filmin ilk bölümünde bir şeylerin ters gideceğini hissettiriyor. Kaliforniya Santa Cruz plajında bile, güpegündüz kötü şeylerin olabileceğini Adelaide’in gözünden izleterek bizlere işaret ediyor. 1986’da Adelaide’in çocukluğuyla kurduğu paralel kurgu seyirciyi gerilime hazırlıyor.
Kapıya dayanan suretler vahşi, öldürmeye programlı arkaik yaratıklar. Kırmızı tulumları içinde anne, baba ve iki çocuk birbirlerinden farklı davranışlar sergiliyorlar.
Ellerindeki tek silahın makas olması ilginç, yeraltından gelen ruhsuz kopyalar, medeniyetin tedrisatından geçmemiş kopyalar. Medeni ve zengin suretlerini öldürerek onların yerine geçmeye niyetliler.
Benzerlerin baskınıyla kedi fare kovalamacasına dönüşen korku aksiyonunda şiddet gittikçe yükseliyor. Bu savaştan lider olarak anne Adelaide (Lupita Nyong’o) çıkıyor.
Finalde senaryonun anne Adelaide ve oğul Jason arasında yaptığı sürprize dikkat edin. Tüm öyküyü baştan gözden geçirmenize neden olabilir.
Düşününce öykünün alt metininde birçok ayrıntı ortaya çıkıyor, bazı sorularda yanıtsız kalıyor.
Amerika Boyu Elele (Hand Across America) sloganı örneğin Amerika’da 25 Mayıs 1986’da yapılan tek günlük yapılan bir yardım organizasyonu.
Afrika’daki açlara, evsizlere yardım amacıyla 15 dakika süreyle herkesin elele tutuştuğu ve 10 ile 35 dolar arası bağış yaptığı bu organizasyon başarıya tam anlamıyla ulaşamamış. Peel, Amerikalıların sosyal olaylara duyarsızlığını eleştirmek için bu olayı anımsatıyor. Kopyaların yeraltında neden olduklarına ait inandırıcı bir açıklama yok. Hikayenin en zayıf noktası olmuş, final sürprizi ise yerinde.
Senarist ve yönetmen Jordan Peele çok katmanlı korku filmlerine devam edecek mi, bilemiyorum, yalnız ilk iki filmiyle bu türe zenginlik getirdiği bir gerçek. Vizyona girdiğinde izleyemediğim bu filmi gecikmeli olsa da yazmaktan mutlu oldum.
YORUMLAR