Türkiye'de kaç tarikat, kaç cemaat var

Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esergül Balcı ve ekibinin 4 ay süren saha çalışması, Türkiye'de eğitim sorunlarının artık bir ulusal güvenlik meselesi haline geldiğini ortaya koydu.

Çalışma kapsamında MEB, TÜİK, eğitim sendikaları ve diğer devlet kurumlarının verileri incelendi. Ayrıca İstanbul, Ankara, İzmir, Van, Diyarbakır, Bursa, Sakarya, Düzce, Denizli, Adıyaman, Siirt, Şırnak, Mardin, G. Antep, Şanlıurfa ve Batman illerinde tek tek bireylerle yüz yüze görüşülerek nitel araştırma yoluyla saha çalışması yapıldı. Elde edilen bilgiler rapor haline getirildi. “Eğitimde Tarikat Gerçeği: Bir Milyon Çocuk Tarikatların Elinde” adını taşıyan raporda, eğitim sistemindeki çarpıcı bilgiler yer aldı.

TARİKATLAR SARDI

Rapora göre, Türkiye’de belli başlı 30 tarikat silsilesi ve bunların 400 kolu bulunuyor. Sadece İstanbul’da 445 tekke faaliyetlerini açıktan sürdürüyor. Çoğunluğu İstanbul, Siirt, Diyarbakır, Mardin, Adıyaman, Batman, Van, Hakkari, Şırnak, Ağrı, Muş, Bitlis, Gaziantep ve Şanlıurfa olmak üzere 800’ün üzerinde faal medrese bulunuyor. Üstelik büyük şehirlerde kaç apartman medresesinin faaliyette olduğu ise tam olarak bilinmiyor. Çoğunluğu kız çocuklarına yönelik açılan apartman medreselerinde 12-18 kişi kalıyor. “Seyda” denilen eğitmenlerin çoğunluğunu, 1980-1994 yılları arasında İran’ın dini merkezi Kum’da ve Irak’ın Akre ve Erbil gibi tarikat merkezi şehirlerinde eğitim aldığı iddia edilen raporda, bu isimlerin Hizbullah örgütü mensupları ya da sempatizanlarından oluştuğuna vurgu yapılıyor.

Raporda, Kuzey Irak, İran ve Suriye’de medrese eğitimine giden öğrencilerle birlikte tespit edilebilen medrese eğitimi alan çocuk sayısı 10 binin üzerinde olduğu belirtiliyor. MEB verilerine göre medreselerin yoğunlaştığı iller okulöncesi eğitimde Türkiye ortalamasının altında olduğu ileri sürüldü.

Rapora göre bu durumun nedeni medreselere kaydolma yaşının, bazı bölgelerde 3’e kadar düşmesi olarak gösteriliyor. Rapora göre, tarikat okullarındaki öğrenci sayısı 210 bin dolayında. 4 binin üzerindeki özel yurdun 2 bin 480’i bir tarikatla bağlantılı. Tarikatlara bağlı yurtların kapasitesi 380 bin olduğu ileri sürülüyor. Bu yurtlarda kalan öğrenci sayısı 225 bini buluyor. Kayıt dışı kalanların sayısı ise tam olarak tespit edilemiyor. Her yurt okulların kapalı olduğu dönem dahil, aynı zamanda Kuran kursu ya da medrese eğitimine devam ediyor. Raporda resmi kayıtlar dışında gayrı resmi olarak faaliyet gösteren okul, yurt, ev, tekke ve medreselerle birlikte bir milyon çocuğun tarikatların elinde oldu ileri sürülüyor. Rapora göre devlet, eğitimden kademe kademe çekiliyor. 4+4+4 uygulamasının başlatıldığı 2012 yılından bugüne kadar devlete ait 4 bin 22 ilkokul kapatıldı.

HARP OKULLARINDA TARİKATLAŞMA

Raporda harp okulları da ele alınmış ve FETÖ hakimiyeti ile bugünkü sistem arasındaki benzerlikler ortaya konmuş durumda. Buna göre, dini yapıların eğitim yoluyla devlet içinde kadrolaşmasının en tehlikeli sonuçlarından birinin harp okullarında yaşandığına vurgu yapıldı. Rapora göre FETÖ TSK’ya şu aşamalardan geçerek sızmayı başardı; 1980-2000 yılları; askeri okullara eleman yerleştirme, 2000-2008 yılları; yerleşme ve yayılma 2008-2014 örgütten olmayanların tasfiyesi…

Raporda vurgu yapılan noktalardan biri de harp okullarındaki “cadet” ve “cadet yardımcıları” olması dikkat çekiyor. Harp okullarında okuyan öğrenciler için en köklü geleneklerden biri, üst sınıfların alt sınıfları her zaman ve her yerde denetleme işlevi olması biliniyor. Bunun için, her sınıfta bir “cadet” ve “cadet yardımcısı” bulunuyor. Söz konusu rapora göre 2007’den sonra “Cadetler” özellikle FETÖ’cü öğrencilerden seçildi. Bu sayede diğer öğrenciler disiplinsizlik bahane edilerek askeri lise ve harp okullarından atıldı. Raporun çalışmaları sırasında özellikle FETÖ’cülerin sahte sınavlarla girdikleri harp okullarında “kat ablası ve abisi”, “sorumlu imam” gibi sıfatlarla askeri öğrencileri yönlendirdikleri tespit edildi.

...

TÜRKİYE'DE LİSTESİ YAPILAN BELLİ BAŞLI TARİKATLAR ŞUNLAR
-Nakşibendi tarikatı.
-Nurcular.
-Kadiri tarikatı.
-Halveti tarikatı.
-Rufai tarikatı
-Melami tarikatı.(Bayrami)
-Sühverdiyye tarikatı
-Çeşti tarikatı
-Şazeliye tarikatı.
-Mevlevi tarikatı

Bu tarikatlar içinde Nurcular da aslında Nakşibendi'dir, lakin sayıları çok fazla olduğu için ve diğer Nakşibendiler'den farklı olduğu için ayrı bir tarikat gibi görülüyor.

TÜRKİYE'DEKİ TARİKATLAR VE KOLLARI

1-a) Nakşibendi tarikatı:
Türkiye'de en fazla kolu, en fazla cemaati, en fazla müridi bulunan, siyaset ile iç içe olan, Türkiye'nin en etkili tarikatıdır.
• Menzilciler. (Gavsçılar ve Semerkand)
• İskenderpaşa cemaati
• İsmailağa cemaati (İhvancılar-Cübbeli Ahmet Hoca)
• Süleymancılar
• Hazneviler (Şeyh İzzettinciler)
• Yahyalı cemaati (Kayserililer)
• Erenköy cemaati
• Tufancılar
• Kıbrısiler (Şeyh Nazım Kıbrısi)
• Zilan cemaati
• Reyhaniler
• Hacegan cemaati
• Arvasiler
• Akfırat cemaati
• Halidiye
• Şeyh Muhammed Nayır Erzincani.
• Bilvanis gurubu.
-------------------------
1-b) Nurcular:
• Gülen cemaati (FETÖ'cüler)
• İlim Yayma cemiyeti.
• Kırkıncı Hocacılar
• Işıkçılar (İhlas grubu)
• Yeni Asyacılar
• Yeni Nesilciler
• Aczimendiler (Müslüm Gündüz)
• Meşveretçiler
• Medzehra grubu
• Zehra Vakfı
• Kurtoğlu grubu (Okuyucular)
• Sungurcular
• Yazıcılar
• Medrese Alimleri Vakfı
• Alvarlı Efe cemaati
• Hayrat cemaati
• Norşin Dergahı (Şeyh Nurettin Mutlu)
--------------------------
2) Kadiri tarikatı:
Abdülkadir Geylani'nin öğretilerini kabullenen, Türkiye'de çok etkin, siyaset ile iç içe geçmiş çok sayıda müridi bulunan tarikat.
• Galibiler.
• İcmalciler (Haydar Baş)
• Tillocular
• Muhammediye
• Halisiye
• Üveysler
• Şeyh Osman cemaati
• Zenbililer
• Hüseyniler
• Farukiler
• Bilal-i nadir. (Nadiriler)
• Kesnizani
• Şettariye
---------------------------
3) Halveti tarikatı:
Kadiri ve Nakşibendilik ile sıkça karıştırılsa da bağımsız bir tarikattır.
Türkiye'de çok sayıda cemaatleri ve müritleri bulunur.
• Cerrahiler (sosyetik-şarkıcı-popçu-topçu tarikat)
• Uşşakiler
• Şabaniye
• Mısriyye
• Ticaniler
• Ruşeniye
• İpek yolu gurubu
• Sünbüliye
• Nasuhiyye
• İbrahimiye
-------------------------
4) Rufai tarikatı:
Ahmet Ali Rüfai'nin 1148 yılında kurduğu Sünni-İslam tarikatıdır. Vücutlarına şiş batırmaları ile bilinirler.
• Kubbealtı cemaati
• Çorum dergahı
• Mehmet Efendi cemaati
• Maafiriler
• Antakiler
• Marufiler
• Ayderussiyye
• Sayyadiye
• Zeyniyye
• Sebsebiyye
• Kantaniye
-----------------------
5) Melami tarikatı (Bayramiler):
Hacı Bektaş Veli ve Hacı Bayram Veli'nin felsefesini benimseyen tarikat. Aslında Anadolu'nun Türkleşmesi ve Osmanlı'nın kuruluş döneminde çok etkili olduysa da, devlet politikalarını tasvip etmediğinden ve sisteme karşı duruşundan ötürü yerini Nakşibendilik, Halvetilik gibi daha sistem odaklı tarikatlara bırakıp önemsizleşmiş, sindirilmiştir.
Türkiye'de hala Melamiler mevcuttur.
• Maşukiler
• Aksarayiler
• Edirneviler
• Yakubi
• Kabayiler
• Kemaliler
---------------------
6) Sühverdiyye tarikatı:
Bağdat kökenli tarikat. Halvetiler ile yakın ilişki içerisindedir. Türkiye'de sayıları önemsizdir.
• Zeyniyye
---------------------
7) Çeştiyye tarikatı:
Seyyid Giyaseddin El Çişti tarafından Hindistan'da kurulan tarikat. Günümüzde Türkiye'de sayıları çok azdır, önemsizdir. Bazı kolları;
• Sabiriye.
• Nizamiyye.
-----------------------
8) Şazeliye tarikatı:
Sultan 2. Abdülhamid'in bağlı olduğu tarikat. Osmanlı döneminde Avrupa ve Balkanlarda çok etkiliydi, günümüzde önemsizdir.
• Simaviler
• Çizmeciler
• Aleviyye (Aleviler ile alakası yoktur)
• Derkaviyye
-----------------------
9) Mevlevi tarikatı:
Kökeni Anadolu olan, Mevlana Celaleddin Rumi'ye bağlı tasavvuf tarikatı. Tarikatın en büyük kolu Mevlana'nın oğlu Sultan Veled'den gelenlerin oluşturduğu koldur.
Bugün Çelebi olarak tayin edilen yani seçilen kişi Konya ilinde yer alan Mevlana türbesindeki dergahta yaşam sürer.
Türkiye'de farklı yerlerde Mevlevihaneler vardır, diğer tarikatlar gibi kollara ayrılmamıştır.

Bütün bunların dışında, Adnan Hocacılar, Mustazaflar, Furkancılar (Furkan Vakfı) gibi cemaatler de var.