Sayıştay'ın Çeşme Belediyesi raporunda neler var neler!

Çeşme Belediyesi’nin eski Başkan Muhittin Dalgıç dönemine ait 2018 Yılı Sayıştay Denetim Raporu oluşturuldu. 2019 yılının Kasım ayında hazırlanan raporda önemli bilgilere rastlandı. Kurum raporda önemli tespitler yaparken belediyeye de bazı uyarılarda bulundu.

İhale yapılmadan doğrudan temin yönteminin uygulanması, bazı gelirlerin tahsilata dönüşmemesi, mevzuata aykırı tahsisler, çeşitli taşınmazların imar planlarına uygun şekilde faaliyet göstermemesi, ruhsatı olmayan fakat otele çevrilen yapılara ceza kesilmemesi gibi konular rapora yansıdı.

PİYASA ARAŞTIRMASI YAPILMADAN AYNI ŞİRKETTEN DOĞRUDAN TEMİN YÖNTEMİNE GİDİLMİŞ!
Sayıştay, ‘Konser Organizasyonu Hizmeti Alımı Bedellerinin Doğrudan Temin Sınırını Geçtiği Halde Açık İhale Usulünün Uygulanmaması’ bulgusu adı altında, “Belediye tarafından önemli günlerde temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında düzenlenen ve konaklama, seyahat ve iaşeye dair alım niteliğinde olmayan konser organizasyonu hizmeti alımlarının, açık ihale usulü ile yapılması gerekirken piyasa fiyat araştırması yapılmadan aynı şirketten doğrudan temin yöntemi ile yapıldığı görülmüştür” ifadelerine yer verdi.

TAHAKKUK TAHSİLATA DÖNÜŞMEMİŞ!
‘Belediye Gelirlerini Oluşturan Bazı Kalemlerde, Tahakkukun Tahsilata Dönüşme Oranının Düşük Kalması’ bulgusu altında, “Yapılan incelemelerde tahakkuku gerçekleştirilen bazı gelir kalemlerine ilişkin mevzuatta hükmedilen yasal yolların tatbik edilmemesi neticesinde ilgili gelir kalemlerine ilişkin tahsilat oranlarının düşük kaldığı görülmüştür” tespitinde bulundu.

Ayrıca tahakkuk tahsilat oranının düşük kalarak gelecek yıla devreden bazı gelir kalemleri hakkında da bilgi verildi. Bu kapsamda, arsa vergisinin yüzde 44.26 oranında tahsil edildiği ve gelecek yıla devreden tahakkukun 16 milyon 120 bin 627 lira 40 kuruş olduğu belirtildi. Yüzde 14.15 tahsil edilen arazi vergisinde 32 bin 560 lira 38 kuruşluk miktarın gelecek yıla devreden tahakkuk olduğu aktarıldı. Çevre ve temizlik vergisinin tahsilat oranı yüzde 38.75 olurken 1 milyon 132 bin 745 lira 91 kuruşun da gelecek yıla devreden tahakkuk bölümünde yer aldığı ifade edildi. İlan ve reklam vergisinin yüzde 17.28’lik oranının tahsil edildiği ve 150 bin 263 lira 92 kuruşluk miktarının gelecek yıla devreden tahakkuk kalemi yazıldığı belirtildi. Tahsilat oranı yüzde 50.48 olan işgal harcının gelecek yıla devreden tahakkuk miktarının ise 1 milyon 432 bin 843 lira 63 kuruşa denk geldiği aktarıldı. Yüzde 16.28’lik oranda tahsil edilen ecrimisil gelirlerinin 3 milyon 38 bin 971 lira 24 kuruşluk kısmının ise gelecek yıla devreden tahakkuk bölümünde yer aldığı ifade edildi. Diğer idari para cezalarının yüzde 15.97 oranında tahsil edildiği aktarılırken 3 milyon 609 bin 922 lira 85 kuruşluk miktarın gelecek yıla devreden tahakkuk olduğu açıklandı. Vergi cezalarının ise yüzde 31.97’lik oranda tahsil edildiği ve 2 milyon 350 bin 511 lira 40 kuruşluk bölümün gelecek yıla devreden tahakkuk olduğu vurgulandı.

SPOR TESİSLERİNİN TAHSİSİ MEVZUATA AYKIRI!
‘Belediye’nin Mülkiyetindeki Spor Tesislerinin Çeşme Belediye Spor Kulübüne Tahsis Edilmesi’ bulgusuyla birlikte, “Belediyenin mülkiyetinde olup Dalyan Mahallesi, Reisdere Mahallesi ve Ilıca Mahallesinde bulunan spor tesislerinin mevzuata aykırı olarak Çeşme Belediyespor Kulübüne tahsis edildiği görülmüştür” tespitinin yapıldığı raporda görüldü.

Sayıştay tahsisin mevzuata uygunluğunu, “2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerine göre oluşturulan takdir komisyonu tarafından belirlenecek tutardan aşağı olmamak üzere arsa tahsisi yapılabileceği ifade edilmiş ve sadece madde içerisinde belirtilen sınırlamalar çerçevesinde ve bedeli mukabilinde yapılacak arsa tahsisine imkan tanınmıştır” ifadeleriyle özetledi.

İHALEYE ÇIKMADAN KENDİ ŞİRKETİNE VERMİŞSİN!
‘Belediyeye Ait Yat Limanı ve Kafeteryanın İşletme Haklarının İhaleye Çıkılmadan Doğrudan Belediye Şirketine Verilmesi’ bulgusuna, “Belediyeye ait yat yanaşma yeri ve kafeteryanın işletme haklarının ihaleye çıkılmadan; doğrudan protokol yapılarak Belediyenin sermayesinin yüzde 99,75’ine sahip olduğu şirkete verildiği görülmüştür” tespitini yapan Sayıştay’ın, “Belediyeye ait taşınmazların işletme haklarının kiraya verilmesi ihaleye tabi olmayan işlemler arasında sayılmamıştır. Dolayısıyla belediyelere ait taşınmazların işletme haklarının ihale yoluyla kiraya verilmesi gerekmektedir. İdarenin ihale yoluna başvurmadan; mülkiyetinde bulunan yat yanaşma yerinin işletme hakkını 8 Şubat 2000 tarihinde imzalanan protokol ile taraflardan birinin diğerine fesih ihbarında bulunmadığı sürece süresiz olarak ve kafeteryanın işletme hakkını ise Başkanlık oluru ile doğrudan sermayesinin yüzde 99,75’ine sahip olduğu Çeş-Tur İmar Turizm Ticaret ve Teknik Hizmetler Ltd. Şirketine kiraya verdiği tespit edilmiştir. Belediyenin söz konusu taşınmazların işletme haklarını kiraya verirken, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nda belirlenen esas usul olan kapalı teklif usulü ile ihaleye çıkması gerektiği düşünülmektedir” uyarısında bulunduğu görüldü.

YÜZDE 20’LİK EĞLENCE VERGİSİ ALINMAMIŞ!
Sayıştay’ın raporunda ayrıca, ‘Biletle Girilen Eğlence Yeri Mahiyetinde Olan Su Parkları İle Sahil İşletmelerine İlişkin Eğlence Vergisinin Tahakkuk Ettirilmemesi’ bulgusu altında, “İdare tarafından biletle girilen eğlence yeri mahiyetinde olan su parkları ile sahillerde hizmet sunan işletmelerin giriş bilet bedelleri üzerinden yüzde 20 oranında hesap edilmesi gereken eğlence vergisinin ilgili mükelleflerden tahsil edilmediği görülmüştür” tespitine yer verildi.

SAYIŞTAY: PARKLAR TİCARETHANE OLARAK KULLANILIYOR! 
‘İmar Planında Park Alanı Olarak Tespit Edilen Yerlerin Ticari Amaçla Kullanılması’ bulgusuna yer ayıran Sayıştay, “İlçe sınırları içerisinde olup, imar planında park alanı olarak tespit edilen yerlerde Belediye tarafından kiraya verilen ticari işletmelerin bulunduğu ve bu alanların park alanı olma özelliğini yitirdiği görülmüştür” tespitini yaptı.

Ayrıca raporda, “İmar planında park alanı olarak tespit edilen alanlarda Belediye tarafından kiraya verilen lokanta, market, halı saha ve tenis kortu tesisi gibi ticari işletmelerin bulunduğu, bu işletmelerin alanın tümünü kapattığı bu yüzden de bu alanların park alanı olma özelliğini yitirerek ticari olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Oysaki mevzuatta park alanına sadece büfe, havuz, pergole, açık çayhane, genel hela ve lüzumu halinde açık spor tesisi yapılabileceği ve bu yapıların söz konusu alanın park alanı olma özelliğini yitirmesine sebep olmayacak ve nitelikte olmaları gerektiği belirtilmiştir. Park alanlarının ticari amaçla kullanılması kentte yaşayan kişilerin müşterek kullanımına da engel teşkil etmektedir. Söz konusu edilen park alanlarında bulunan kiracıların tahliyelerinin sağlanarak bu alanların Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’ne uygun hale getirilmesi gerektiği düşünülmektedir” ifadeleri yer aldı.

Belediye idaresi cevabında,‘‘Söz konusu edilen park alanlarında bulunan kiracıların tahliyelerinin sağlanarak bu alanların Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’ne uygun hale getirilecektir” dedi.

İNŞAAT RUHSATI YOK, OTELE DÖNÜŞMÜŞ, CEZA VERİLMEMİŞ!
Sayıştay tarafından, ‘Yapı Ruhsatı Alınmadan Otele Dönüştürülen Meskenlere İmar Mevzuatında Belirlenen Yaptırımların Uygulanmaması ve Mevzuata Aykırı Olarak İş yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Verilmesi’ bulgusu altında da, “İlçe sınırları içerisinde bulunan bazı meskenlerin; inşaat ruhsatı alınmadan tadilat yapılarak otele dönüştürülmesine rağmen İmar Kanunu’nda geçen para cezası ve diğer müeyyidelerin uygulanmadığı ve söz konusu meskenlere mevzuata aykırı olarak iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verildiği tespit edilmiştir” denildi.  (Mehmet İşler)