İTİCİ, BİR O KADAR DA İLGİNÇ


Sınır-Border

Yönetmen: Ali Abbasi

Oyuncular: Eva Melander, Eero Milonoff, Jörgen Thorsson

Danimarka’da yaşayan İran kökenli yönetmen Ali Abbasi “Sınır-Border” ile geçtiğimiz yıl Cannes’da “Belirli Bir Bakış” Ödülü kazandı. Korku, gerilim ve fantastik türleri harmanlayan senaryo, temelde bizden olmayanların aidiyet sorusuna odaklanıyor. Açılışta hemen, aslan yüzünü andıran çehresiyle Tina (Eva Melander) ile tanışıyoruz. İsveç sınırında gümrük memuru olarak çalışan genç kadının, özel bir görevi vardır. Koku alma yeteneğiyle gümrükten geçen kaçakçıları, suça yeltenenleri hissedebilmektedir.

Havaya doğru açılıp kapanan burun kanatları ve titreyen üst dudağı, hayvani bir içgüdüyle, insanlardaki korku, suçluluk, utanma, öfke gibi duyguları algılayabilmektedir. Görevi esnasında yolcu olarak geçen Vore’den (Eero Milonoff) şüphelenir. Yüz yapısı kendisine çok benzeyen Vore’den önce şüphelenir.

Kontrolde çantasından çıkan kuluçka makinesini parazit üretmek için kullandığını söyler Vore. Kendisine fizik olarak benzeyen bu adamdan etkilenir Tina. Bu bir hata mıdır? Yoksa kendi gerçeğine doğru yansıyan bir ışık mıdır Vore?

Abbasi birçok türün sınırında dolaşıyor. Masalsı bir anlatım yavaş yavaş gerilim ve korkuya, oradan trajik bir romantizme, final bölümünde mitolojik sembollere meylediyor. Tina’nın olağanüstü koku alma yeteneğiyle keşfettiği suç ve suçlu, çocuk pornografisi gibi iğrenç bir gerçeğe uzanarak, polisiye ayağı da tamamlıyor. Senaryonun çok yönlülüğü, karakterlerin dış görünümleri seyirciyi dışarıda bırakabiliyor. İlk izleyişimde filmi itici bulmuştum.

Tina’nın doğa ve canlılarıyla kurduğu ilişkiyi, hissettiklerinin çok özel olduğunu, uzun sekanslarla veriyor Abbasi. Filmin İskandinav iklimine özgün, gri ve karanlık renk dokusunun hakim olduğu bu sekanslarda, seyirci gerçeği çözmeye çalışsa da final bölümünü beklemek zorunda. İnsanlarla uyum sağlamış, farklı bir ırk olduğu gerçeği ise sürpriz olsa da fantastik kurgusu içinde öyküye yapaylık katmıyor.

Alt metniyle halk efsanelerine uzanması, türler arası dolaşmaya serbestlik veriyor. John Ajvide Lindqvist’in aynı adlı kısa öyküsünden uyarlanan “Sınır”, seyirciye sempatik veya mutlu anlar vaat etmiyor. Lindqvist’in çok beğenilen gerçekçi vampir filmi, “Gir Kanıma-Let the Right One In”’nın da yazarı olduğunu belirteyim.

2018 Oscar adaylıklarında Saç ve Makyaj dalında adaylık alan “Sınır” eli boş dönmesine karşın, bu konuda çok başarılı. Eva Malender ve Eero Milonoff ağır makyaj altında, itici dış görünümdeki karakterlerde çok başarılılar.

Karanlık atmosferi ve sabırla izlenecek ağır sekanslarıyla, sinemada özel tatlar arayan seyirciyi mutlu kılacak bir film.